Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Washington’daki temaslarında ABD ve Çin liderlerinin kasım ayında San Francisco şehrinde düzenlenecek Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) Zirvesi’nde görüşmesi için anlayış birliğine vardığını ancak bunun kolay bir süreç olmayacağını bildirdi.
Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, ABD’de Aspen Strateji Grubunun düzenlediği toplantıya katılan Vang, Washington’daki resmi temaslarına dair değerlendirmede bulundu.
Amerikalı yetkililerle görüşmelerinde, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile ABD Başkanı Joe Biden arasında APEC Zirvesi’nde muhtemel buluşma konusunda anlaştıkları ancak bunun garanti olmadığına işaret eden Vang, “San Francisco yolu pürüzsüz değil, otonom sürüşe bel bağlayamayız.” ifadesini kullandı.
Vang, San Francisco görüşmesinin gerçekleşebilmesi için taraftarın, iki lider arasında geçen yıl Bali’de G20 Zirvesi’nde varılan mutabakata geri dönerek, müdahalecilikten vazgeçmesi ve somut sonuçlar üretecek uzlaşmayı güçlendirmesi gerektiğini vurguladı.
Washington’daki temaslarında iki ülkenin ortak kaygı konularında “derin, yapıcı ve somut stratejik iletişim yürüttüklerini”, eşitlik ve karşılıklı saygı temelinde ilişkilerin geliştirilme ve istikrara kavuşturulması mesajını verdiklerini dile getiren Vang, şunları kaydetti:
“Her ne kadar iki ülke arasında hala farklılıklar, ihtilaflar ve çözülmesi gereken sorunlar olsa da taraflar diyaloğu sürdürmenin faydalı ve gerekli olduğuna inanıyor ve ilişkilerin en kısa sürede istikrara kavuşmasını ve iyiye gitmesini umuyor.”
Çin Dışişleri Bakanı Vang, 26-28 Ekim’de Washington’ı ziyaretinde Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile görüşmelerinin ardından Başkan Biden tarafından kabul edilmişti.
ABD-Çin ilişkilerinde diyalog arayışları
Vang’ın ziyareti, ABD-Çin ilişkilerinde jeopolitik ve ekonomik rekabetin yarattığı gerilimlerin ardından diyalog arayışlarının arttığı bir dönemde kritik önem taşıyor.
Çin’e ait yüksek irtifa balonunun şubatta ABD hava sahasına girmesinin yol açtığı kriz nedeniyle durma noktasına gelen Washington-Pekin ilişkilerinde, hazirandan bu yana üst düzey temasların yoğunlaştığı gözleniyor.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın balon krizi nedeniyle iptal ettiği Çin ziyaretini haziranda yapmasının adından temmuzda ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ve İklim Değişikliği Özel Temsilcisi John Kerry, ağustosta ise Ticaret Bakanı Gina Raimondo ülkeyi ziyaret etmişti.
ABD Senatosu Çoğunluk Lideri Senatör Chuck Schumer başkanlığındaki bir grup senatör de bu ayın başında Çin’i ziyaret etmiş ve Devlet Başkanı Şi Cinping tarafından kabul edilmişti.
California Valisi Gavin Newsom da geçen hafta Çin’e yaptığı ziyarette, Pekin’de Devlet Başkanı Şi ile görüşme imkanı bulmuştu.
APEC Zirvesi ve Biden-Şi görüşmesi
Şi’nin kasımda ABD’nin San Francisco şehrinde yapılacak APEC Zirvesi’ne katılması ve burada Başkan Joe Biden ile görüşmesi planlanıyor.
Vang’ın ziyaretinde, Şi’nin zirveye katılımı ve Biden ile muhtemel görüşmesinin detaylarının ele alındığı anlaşılıyor.
Biden ve Şi, en son Kasım 2022’de Endonezya’nın Bali Adası’nda düzenlenen G20 Zirvesi’nde yüz yüze görüşmüştü. Bu yıl Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’deki G20 Zirvesi’ne Biden katılırken, Çin lideri katılmamıştı.
